انجام روش تحقیق پایان نامه و پروپوزال
تعیین و انجام روش تحقیق پایان نامه و پروپوزال برای بسیاری از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دشوار است. از این رو نیاز هست تا در این مورد اطلاعات بیشتری داشته باشند. روش شناسی تحقیق، در پژوهش های اجتماعی و سازمانی، اهمیتی چشمگیر دارد و در صورت تعریف درست و دقیق منطق علمی و ساختار روش تحقیق، روایی تحقیق معنی پیدا می کند.
نوع تحقیق
یک تحقیق را بر اساس هدف تحقیق ،می توان به سه دسته بنیادی، کاربردی و توسعه ای تقسیم نمود. در تحقیقات بنیادی هدف، آزمون نظریه ها، تبیین روابط بین پدیده ها و افزایش مجموعه دانش موجود می باشد.
در تحقیق کاربردی، هدف، توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. لذا در تحقیق های کاربردی، از نتایج یافته های تحقیق در حل مشکلات خاص و متداول یک سازمان استفاده می گردد. از مشخصات تحقیقات کاربردی می توان به موارد زیر اشاره کرد.
1- از نظر زمانی، زودتر از تحقیقات بنیادی انجام می گیرند.
2- درآمد زا هستند و به همین دلیل طرفداران بیشتری دارند.
3- عمدتا سازمان های دولتی و خصوصی و کارخانه ها و گاه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی نیز این تحقیقات را انجام می دهند.
و تحقیق توسعه ای ،فرآیندی است که به منظور تدوین یا تهیه برنامه ها، طرح ها و امثال آن به کار میرود. (بازرگان و دیگران، 1384،ص 79).
روش تحقیق
دسته بندي روش هاي تحقيق بر اساس نحوه گردآوري داده ها :
پژوهش ها براساس نحوه گردآوري داده ها به دو دسته تقسيم مي شوند: تحقيق توصيفي و تحقيق آزمايشي .
– تحقيق توصيفي يا غير آزمايشي شامل 5 دسته است: پيمايشی، همبستگی، پس رويدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی
– تحقيق آزمايشي به دو دسته تقسيم مي شود: تحقيق تمام آزمایشی و تحقيق نيمه آزمايشی
تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی
تحقيق توصيفي شامل آزمايش يك پديده، براي بيان تعريف كاملتري از آن، يا تفاوت آن با ساير پديده‌ها مي‌باشد. تحقيق توصيفي می تواند درباره يك موضوع يا فرد يا يك حادثه ،در زماني كه اطلاعات جمع آوری می شوند, بكار رود. اين نوع تحقيق براي مقايسه نيز استفاده می شود.
تحقیق پیمایشی
در اين نوع تحقيق، هدف بررسي توزيع ويژگی های يک جامعه است و بيشتر تحقيق های مديريت، از اين نوع مي باشد. در پژوهش پيمايشی، پارامترهای جامعه بررسی می شوند. در اينجا پژوهشگر، با انتخاب نمونه ای که معرف جامعه است، به بررسي متغيرهای پژوهش ميپردازد. پژوهش پيمايشی به سه دسته تقسيم می شود:
روش مقطعي
گرد آوری داده ها درباره يک يا چند صفت در يک مقطع زماني خاص. براي مثال بررسي ميزان علاقه دانشجويان سال اول دبيرستان به ادامه تحصيل در یک رشته خاص
روش طولی
در بررسي پيمايش طولی، داده ها در طول زمان گردآوری شده، تا رابطه بين متغيرها در طول زمان سنجيده شود. تحقيقات تحولی، که به بررسي روندها و تحول پديده ها در طول زمان می پردازند، از اين دسته هستند.
روش دلفی
جهت بررسي ديدگاه های يک جمع صاحب نظر ،در مورد يک موضوع ويژه مي توان از اين تکنيک استفاده کرد. مانند: «بررسي ديدگاه اساتيد دانشگاه در باره يک طرح جديد آموزشي».
تحقیق همبستگی
يكي از روشهای بسيار متداول در تحقيقات توصيفی است ،كه به بررسي روابط دو متغير می پردازد.
تحقیق پس رویدادی
اين نوع تحقيقات، به بررسي روابط علت و معلولی ، بوسيله بررسي پیامدهای موجود می پردازد. اگر سؤال تحقيق هنگامي مطرح گردد ،كه مقدار متغير مستقل قبلاً و بطور طبيعي مشخص باشد، چنين تحقيقي را پس رویدادی می نامند. محقق كار خود را با مشاهده و بررسي متغيير يا متغيرهای وابسته، شروع می كند ،تا بتواند به متغيير يا متغيرهای مستقل برسد. درواقع از معلول شروع مي‌كند تا بتواند علت را جستجو كند.
تحقیق اقدام پژوهی
در این روش، توصیف مسئله بصورت روش مارپیچی، با جمع‌آوری اطلاعات سیستماتیک و بازتاب و تجزیه و تحلیل، انجام می گیرد. وصل کردن دو واژه «عمل» و «تحقیق»، صورت ضروری این روش را واضح می سازد. عملی کردن عقاید ، به عنوان وسیله ای برای افزایش دانش پیرامون توسعه برنامه‌ریزی و آموزشی و یادگیری است.
مطالعه موردی
به‌زبان ساده، روشی است که از منابع اطلاعاتی هرچه بیش‌تر ،برای بررسی نظام مند افراد، گروه‌ها، سازمان ها یا رویداد‌ها استفاده می کند. مطالعات موردی، هنگامی انجام می شوند که پژوهشگر، نیازمند فهم یا تبیین یک پدیده است.(دلاور،1374،ص96- 93)
تحقیق آزمایشی و نیمه آزمایشی
تحقیق تمام آزمایشی
منظور از تحقیق آزمایشی، روشی است، که دست کم یک متغیر تحقیق در کنترل پژوهشگر باشد، تا بتواند با دستکاری آن، اثرش را بر متغیر دیگر بررسی نماید. به عبارت دیگر، تحقیق آزمایشی روشي کنترل شده و منظم برای یافتن پاسخ این سوال است، که «اگر متغیر الف تحت شرايط كنترل شده تغییر کند، چه اثری بر متغیر ب خواهد داشت» .
تحقیق نیمه آزمایشی
تحقيق نيمه آزمایشی، شبيه تمام آزمایشی است، اما به دليل نامناسب بودن كنترل و عدم گمارش تصادفي گروه ها،تجزيه و تحليل آماری آن مشكل است.(حافظ نیا،1382،ص 74)
